منو
 کاربر Online
445 کاربر online

فیزیک فضا

چاپ
علوم طبیعت > فیزیک > نجوم و اختر فیزیک > فیزیک فضا

تصویر

فیزیک فضا (Spase Physics)

فهرست مقالات فیزیک فضا

مباحث علمی مباحث کاربردی و تجربی
جو زمین جوسنج
جزیره مغناطیسی تونل باد
علم بالستیک بحران لایه اوزون
اتمسفر شفق قطبی
اگزوسفر لایه تخریب لایه اوزون
فیزیک جو سوراخ لایه اوزون
ماگنتوسفر لایه فروغ آسمانی
تعادل ترمودینامیکی اتمسفر طوفان مغناطیسی
جذب تابش در اتمسفر باد خورشیدی
سیارات ضخامت نوری
شار فوتونی پروپ فضایی مصنوعی
یونسفر لایه جذب تابش در اتمسفر
تولید و اتلاف در یونسفر تولید تابش در اتمسفر
چگالی الکترونی یونسفر یونش فوتونی اتمسفر
ترکیب مجدد در یونسفر تابش فیزیک امواج کوتاه خورشیدی
انتقال و پخش یون در پلاسما مقطع مؤثر فوتویونش
لایه هموسفر یونش فوتوالکترونی اتمسفر
لایه تروپوسفر لایه بار الکتریکی
مقطع یونش پلاسمای یونسفر هلال مغناطیسی
پلاسماسفر تابش تله‌ای
محفظه مغناطیسی پلاسماسفر کمربند تشعشعی زمین
پلاسماپوز بارش شفق قطبی
پیکربندی ماگنتوسفر زمین الکترون مصنوعی
انتشار و جذب فروغ آسمانی پیکربندی شفق قطبی
مخروط اتلاف شفق قطبی شهاب سنگ
تبادل بار الکتریکی در جو زمین ماهواره مصنوعی
قوانین ناوردایی در کمربند زمین سنجش دمای اتمسفر
ترکیب تابش تله‌ای تعیین چگالی اتمسفر
منشأ تابش تله‌ای وان آلن اثر B بر موج الکترومغناطیسی
تحقیقات فضایی فوتوشیمی
مکانیک سماوی منشأ تابش سیاره‌ای
گرانش ارتفاع سنجی
برهمکنش باد خورشیدی و شهاب مورفولوژی و شفق قطبی
قوانین کپلر ریزش پروتونی
اصطلاحات رایج مکانیک سماوی طیف شفق قطبی
مسیر حرکت سیارات مغناطیس سیاره‌ای
مسیر بین سیاره‌ای سفینه میدان مغناطیسی زمین
ساختار اتمسفر توفان مغناطیسی زمین
ترکیبات اتمسفر ماگنتوسفر و باد خورشیدی
معادلات فضا آشوب مغناطیسی زمین
اتمسفر و تابش خورشیدی شار تله‌ای
طول عمر ذرات تله‌ای لایه اوزون
شتاب مکانی
مقطع یونش
یونش اتمسفر بالا
میدان الکتریکی یونسفر
انتقال و پخش در یونسفر
ترکیب مجدد ذرات در اتمسفر
اتلاف یونش اتمسفر
تابش تله‌ای




نگاه اجمالی

انسان کنجکاو همواره در جریان پیشرفت علوم مختلف از فضای بالای سر خود غافل نبوده ‌است. و تلاش فوق‌العاده زیادی را جهت گشودن اسرار آن انجام داده‌است. انواع ماهواره‌های فضایی ، سفینه‌های فضایی ، تلسکوپهای گوناگون از جمله ابزار و وسایلی هستند که در این راستا توسط انسان ایجاد شده‌اند.

فیزیک فضا یکی از این شاخه‌های علم فیزیک است که تا اندازه‌ای پاسخگوی هزاران سوال موجود در ذهن بشر در مورد فضا می‌باشد. بخشی از فیزیک فضا که در آن اجرام آسمانی مورد مطالعه قرار می‌گیرد، مکانیک سماوی است. در این بخش نیروهای موثر بر حرکت اجسامی نظیر سیارات ، ماهواره‌ها و پروپهای مصنوعی مورد مطالعه قرار می‌گیرد.

قوانین کپلر

در سال 1619 ، کپلر در مورد حرکت سیارات سه قانون اساسی خود را با استفاده از مشاهدات تیکو براهه بیان کرد. قوانین کپلر که پایه و اساس قوانین نیوتن و مکانیک کلاسیک برای حرکت سیارات است، عبارتند از :


  • حرکت سیارات به ‌دور خورشید در یک مدار بیضوی انجام می‌گیرد که خورشید در یکی از کانونهای آن بیضی قرار دارد.

  • مدار یک سیاره به ‌دور خورشید ، سطحی را تشکیل می‌دهد که این سطح جاروب شده توسط خط واصل بین سیاره و خورشید با زمان حرکت سیاره نسبت مستقیم دارد.

  • نسبت بین مربع دوره تناوب گردش هر سیاره و مکعب نصف محور بزرگ مدار بیضوی ، در مورد هر سیاره منظومه شمسی عدد یکسانی است.

فیزیک اتمسفر

فیزیک فضا یک علم بسیار جدید است. با وجود این یک تکنولوژی مهم سبب حل بسیاری از ناشناخته‌های قبلی بوده ‌است. محیط ، فضایی از اندرکنش‌های زیادی مانند نیروی گرانشی ، ماگنتواستاتیک ، الکترواستاتیک ، الکترومغناطیس و ... ، نسبت به زمان تغییرات مهمی را نشان می‌دهد که طبیعت ترکیب و توزیع ماده ، دمای گاز بین ستاره‌ای را تغییر می‌دهد.

در فیزیک اتمسفر پارامترهای مهم معین در هر نقطه از اتمسفر مانند فشار ، چگالی ، دما ، میدان مغناطیسی زمین ، میدان الکتریکی ، تابش الکترومغناطیسی موجود در اتمسفر ، ذرات باردار و شهاب سنگها مورد مطالعه قرار می‌گیرند.

برهمکنش نور خورشید با اتمسفر

انرژی تابش خورشیدی در مسیر فاصله خورشید تا زمین در اثر برخورد با گازهای موجود در اتمسفر زمین در فرایندهای مختلفی شرکت می‌کند. در اثر این فرایندها قسمت اعظمی از تابش خورشیدی که برای انسان و موجودات زنده زیان ‌آور است، جذب می‌گردند. تعدادی از این پدیده‌های برهمکنشی عبارتنداز:


تابش فیزیک امواج کوتاه خورشیدی

اکنون تکنولوژی پژوهشهای فضایی توسعه یافته ‌است و اطلاعات غیر مستقیم تابش خورشیدی که موجب یونش می‌شوند، به حد کافی مورد مطالعه قرار گرفته است. اطلاعات اولیه حاصل از پرتاب موشکها ، اشعه ایکس تابشی ناشی از خورشید ، ، خطوط طیفی لیمن ذره آلفا را نتیجه داده ‌است. با دستگاههای مجهزتر می‌توان طیف فیزیک امواج کوتاه خورشید را عکسبرداری کرد و اثر فوتوالکتریکی را با موشکها مشاهده کرد.

پدیده‌های بارز فیزیک فضا

  • فروغ آسمانی: آسمان شب سیاه کاملا تاریک نیست. ستارگان ، سیارات ، نور منطقه البروجی و ماه هر کدام سطح زمین را روشن می‌کنند. در عرضهای بالاتر شعله‌های شفق و سوسوزدن در سراسر آسمان وجود دارد و این پدیده‌ها بر حسب اقتضا در عرضهای متوسط زمین ظاهر می‌شوند. اتمسفر سیاره در پی این اثرات تابش می‌کند، که این تابش را فروغ آسمانی می‌گویند.

  • شفق قطبی: در عرض‌های بالای زمین ، آسمان شب گاهی به صورت ناگهانی و به شکل متحرک روشن می‌شود که این درخشش‌ها را شفق قطبی می‌گویند. این درخشش‌ها شفاف هستند و می‌توان ستارگان را از داخل آنها مشاهده کرد. اغلب درخشندگی آنها به اندازه‌ای است که با نور آنها می‌توان نوشته‌ای را مطالعه کرد. معمولا در هر شب روشن می‌توان شفق قطبی شمالی و شفق قطبی جنوبی را در آسمان مشاهده کرد.

  • طوفان مغناطیسی: اغلب در میدان مغناطیسی زمین یک تغییر ناگهانی ظاهر می‌گردد که این آشفتگی مغناطیسی به ‌عنوان طوفان مغناطیسی معروف است. فراوانی ظهور این طوفان به صورت مستقیم به دوره یازده ساله فعالیت خورشیدی مربوط است. با وجود این زمانی که یک شعله بزرگ خورشیدی ظاهر می‌شود، یک طوفان مغناطیسی با یک یا دو روز تاخیر شروع می‌شود.

  • کمربندهای تشعشعی زمین: در مورد پدیده‌های مربوطه به ذرات باردار موجود در جو زمین نظریه‌های گوناگونی به‌وسیله دانشمندان مختلف ارائه شده‌است. از جمله این افراد می‌توان به اشتورمر (Stormer) و بیرکلند (Birkeland) اشاره ‌کرد که بیشتر عمر خود را صرف مطالعه و مشاهدات شفق قطبی کردند. وان آلن و گروه پژوهشگر او با هدف مطالعه اشعه کیهانی کنتورهایی از نوع کایگرمولر را در ماهواره‌های خود تعبیه کردند. آنان توانستند مناطق تشعشعی از ذرات باردار را که در میدان مغناطیسی زمین به‌دام افتاده بودند، نشان دهند. این مناطق به کمربندهای تشعشعی وان آلن معروف شدند.

ارتباط فیزیک فضا با شاخه‌های دیگر فیزیک

شاخه‌های مختلف علم فیزیک را می‌توان مانند دانه‌های یک زنجیر تصور کرد که به صورت محکم به یکدیگر پیوند خورده‌اند، با این تفاوت که در برخی موارد مرز موجود میان این دانه‌ها به اندازه‌ای پیچیده است که به راحتی نمی‌توان آن را تشخیص داد. به ‌عنوان مثال فضای بالای سرمان توسط علوم مختلف فیزیک مانند نجوم ، کیهان شناسی ، اختر فیزیک ، مکانیک سماوی ، فیزیک هوا فضا ، فیزیک محیط زیست ، فیزیک نظری ، فیزیک مواد ، فیزیک هسته‌ای و ... مورد مطالعه قرار می‌گیرد. طبیعت امواج الکترومغناطیسی که خورشید به عنوان یک چشمه عظیم تولید این فیزیک امواج است، در فیزیک امواج و فیزیک رادیو بررسی می‌شود. هر کدام از این علوم ، فضا را از دیدگاه خاصی مورد توجه قرار می‌دهد.

ارتباط فیزیک فضا با علوم دیگر

تنها شاخه‌های مختلف علم فیزیک نیست که با فیزیک فضا ارتباط ناگسستنی دارند، بلکه علوم دیگر مانند زمین شناسی ، شیمی ، ریاضیات ، هوا فضا ، زیست شناسی و ... نیز به نوعی با فیزیک فضا در ارتباط هستند. به عنوان مثال ماهیت گازهای تشکیل‌دهنده اتمسفر در علم شیمی به تفضیل مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد.

آینده فیزیک فضا

یکی از مزایا و یا به بیان دیگر معایب علم بشری این است که همواره ناقص بوده و روز به روز در حال پیشرفت و تکامل است. عیب بودن از این لحاظ که ناقص است و مزیت بودن از این لحاظ که این نقص ، انسان را به تحرک و تحقیق وادار می‌کند و همین امر موجب پیشرفت در علوم مختلف می‌شود. فیزیک فضا نیز از این پیشرفت و ترقی مستثنی نمی‌باشد. شاید روزگاری تمام اطلاعات بشر از فضا محدود به چند نظریه و یا پیشگویی بود، اما امروزه با فرستادن انواع سفینه‌های فضایی و ماهواره‌ها به فضا ، اطلاعات بسیار درست و دقیقی از فضا در اختیار انسان قرار می‌گیرد.


تعداد بازدید ها: 101127


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..