غزوه عشیره یا ذی العشیره در نیمه
جمادی الاولی سال دوم هجرت واقع شد. در این زمان گزارشی به
مدینه، رسید که کاروان
قریش با اموال زیادی به سر پرستی
ابوسفیان از
مکه به
شام می رود.
پیامبر ابوبکر را جانشین خود قرار داد برای تعقیب کاروان با سپاهی به تعداد 200 نفر تا منطقه ای به نام ذی العشیره واقع در
ینبع که با مدینه فاصله زیادی ندارد رفت و چند روزی در آنجا توقف فرمود، اما کاروانی موجود نبود؛ چرا که چند روز پیش از آن منطقه گذشته بود. این همانن کاروانی بود که هنگام بازگشت از شام، مسلمانان دوباره برای تصرف آن اقدام کردند و قریش نیز از مکّه با سپاهی بیرون آمد و منجر به
جنگ بدر گردید. در غزوه ذی العشیره، جنگی رخ نداد، بلکه پیامبر با بنی مدلج و هم پیمانان آن قبیله پیمان بست و به مدینه بازگشت.
کنیة ابوتراب برای امام علی در همین غزوه به او داده شد.
عمار می گوید: به همراه علی علیه السلام برای دیدن نخلهای بنی مدلج رفتیم و در آنجا بر روی خاک خوابیدیم. تا آنکه رسول خدا آمد و چون مشاهده کرد که خاکهای نرمی بر سر و صورت علی نشسته است؟
او فرمود: ابوتراب (آغشته به خاک)
منابع:
لغت نامه دهخدا / تاریخ الخمیس ص 363