آنزیمها کاتالیزهای بسیار موثر و کارآمدی هستند که مسئولیت انجام صدها واکنش بیوشیمیایی لازم در فرآیندهای زیستی موجودات زنده را به عهده دارند. آنزیم نیز مانند یک کاتالیزگر غیر آلی واکنش را با پایین آوردن انرژی فعال سازی لازم برای انجام واکنش تسریع می‌کند.

مقدمه

آنزیمها دسته بزرگی از پروتئینها را شامل می‌شوند که امروزه جایگاه ویژه‌ای را در بیوشیمی به خود اختصاص داده‌اند. وجود آنزیمها برای نخستین بار در سده نوزدهم آشکار گردید. کشف آنزیمها در واقع به پژوهشهای وسیع پاپن و پرسوز وابسته بود. آنان در سال 1833 موفق شدند از جو سبز شده ترکیبی را به نام مالت کشف کنند که نشاسته را به قند مبدل می‌ساخت و این ترکیب را دیاستاز نامیدند که امروزه به نام آنزیم آمیلاز معروف است.

چند سال بعد شوان برای نخستین بار آنزیم پپسین را که موجب گوارش گوشت می‌شد، کشف کرد. سامنر در سال 1926 آنزیم آبکافت کننده اوره ، یعنی آنزیم اوره آز ، را به صورت متبلور بدست آورد. به دنبال آن نورتروپ نیز آنزیم کیموتریپسین و آنزیم تریپسین را جداسازی کرد. بدین ترتیب صدها نوع آنزیم شناسایی و مشخص شدند. کونه نخستین کسی بود که نام آنزیم را به جای دیاستاز بکار برد.

6 طبقه اصلی آنزیمها

1. اکسیدو ردوکتازها :
   
   این آنزیم‌ها واکنشهای اکسید و احیا (اکسایش _ کاهش) را کاتالیز می‌کنند و از مهمترین آنها می‌توان دهیدروژناز را نام برد.
   
   
   
   
   
   در این واکنش ، ترکیب سوکسینات می‌باشد و ترکیب فومارات است.
2. ترانسفرازها :
   
   این آنزیمها انتقال عوامل ویژه‌ای مانند آمین ، فسفات و غیره را از مولکولی به مولکول دیگر به عهده دارند. مانند آمینوترانسفرازها که در انتقال گروه آمین را فعال هستند.
   
   
3. هیدرولازها :
   
   این آنزیمها واکنشهای آبکافتی را کاتالیز می‌کنند. مانند پپتیدازها که موجب شکسته شدن پیوند پپتیدی می‌شوند.
   
   
   
4. لیازها :
   
   لیازها موجب برداشت گروه ویژه‌ای از مولکول می‌شوند. مانند دکربوکسیلازها که برداشت دی‌اکسید کربن را به عهده دارند.
5. ایزومرازها :
   
   این آنزیمها واکنشهای تشکیل ایزومری را کاتالیز می‌کنند. مانند راسرماز که از L- آلانین ترکیب ایزومری D- آلانین را می‌سازد.
   
   
   
6. لیگازها :
   
   آنزیمهایی هستند که باعث اتصال دو مولکول به یکدیگر و ایجاد پیوند کووالانسی بین آنها می‌شوند. مانند استیل کوآنزیم A سنتتاز که موجب سنتز استیل کو آنزیم A می‌گردد.
   
   
   

آنزیمهای آلوستریک و ایزوزیمها

آنزیمهای آلوستریک آنزیمهایی هستند که علاوه بر جایگاه ویژه اتصال سوبسترا ، جایگاهی برای اتصال مولکولهایی دارند که میزان واکنش آنزیم را افزایش یا کاهش می‌دهند. بازدارندگی آلوستریکی نوعی بازدارندگی غیر رقابتی است. برخی از آنزیمها می‌توانند به چند شکل وجود داشته باشند که عمل آنها در یک موجود ، بر حسب مراحل مختلف زندگی و در بافتهای مختلف متفاوت است. مثلا آنزیم لاکتات دهیدروژناز یا LDH در دو نوع فعال زیستی مختلف وجود دارد که به بافت قلب اختصاص دارد و با H نمایش داده می‌شود و نوع دیگر مختص بافت ماهیچه‌ای است و با M نشان داده می‌شود. این نوع آنزیمها را ایزوزیم می‌نامند که در دو شکل ساختاری وجود دارند.

مباحث مرتبط با عنوان

• آنزیم‌
• آنزیمهای آلوستریک
• انرژی فعال سازی واکنش
• بیوشیمی
• بیوشیمی ساختمانی
• پروتئین
• چربی
• زیست شناسی
• زیست شیمی
• کربوهیدراتها
• کو آنزیمها