نگاه اجمالی
کمتر جانوری چون شتر می‌تواند ادعا کند که این چنین اثر تعیین کننده‌ای در
تاریخ بشر داشته است، و اغراق نیست اگر ادعا شود که زندگی بدون وجود او برای انسانهایی که در منطقه بزرگی از
جهان یعنی
بیایان زندگی می‌کردند، ناممکن بوده است. و احتمالا
تمدن هرگز در
آفریقای شمالی و
آسیای صغیر گسترش نمی‌یافت.
خانواده شترها شامل دو گونه از
شترهای کوهاندار که در آفریقا و
آسیا به چشم می‌خورند و همچنین
شترهای بی کوهان آمریکا می‌شود. شترهای کوهاندار دارای قدرت مافوق تصوری در زمینه مقاومت در مقابل
شرایط سخت کویری ، بدون نوشیدن
آب برای مدت طولانی هستند. آنها که از
بوته‌های خار کویر تغذیه می‌کنند، می‌توانند بدون آب در سفرهای طولانی کویری زنده بمانند.
کوهان این شترها
سلولهای چربی را انبار کرده و در زمان نبودن
غذا از آن به عنوان منبع انرژی استفاده می‌کند.
پاهای پهن شتر کوهاندار از فرو رفتن این حیوان در ماسه‌های نرم جلوگیری می‌کند.
ساختمان بدن شتر چمن خوار بی کوهان ٬ فامیل کوچک شتر ، برای زندگی در زمینهای پر از سنگ ، در ارتفاعات بالا تطبیق دارد.
تاریخچه
شتر بیشتر از هفت هزار سال پیش اهلی گردید و از دو هزار سال پیش تاکنون هیچ گونه
شتر یک کوهانه وحشی در دنیا دیده نشده است.
شتر دو کوهانه تا پیش از 5000 سال پیش اهلی نشده بود و هنوز نوع وحشی آن در
صحرای گبی در مغولستان وجود دارد ولی شتر دو کوهانه مانند شتر یک کوهانه در توسعه تمدن در
مناطق بیابانی موثر بوده است .
امتیاز شتر بر دیگر جانوران
به طور کلی شتر نقش عمده‌ای در
بازرگانی و حمل کالا ی گرانبها در راههای بیابانی بی آب و آبادانی داشته که در همان مسیر‌ها در حال حاضر شهرهای فراوانی ساخته شده است. شتر در مقایسه با دیگر جانوران ، مانند
اسب کاملا استثنایی است. چون نیاز بسیار کمی به آب در مسافتهای طولانی و شرایط سخت بیابان دارد. در ضمن
شکل بدن این جانور ، بسیار مناسب برای
آب و هوای گرمسیری است. بدن جانور در قسمت بالای کمر باریک است و بنابراین در گرمترین ساعات روز که آفتاب کاملا عمودی می تابد سطح کمی از بدن آن در تماس با پرتو مستقیم خورشید قرار می گیرد.
اهمیت شتر
سازگاری جانور با محیط زیستش به نحوی است که حفظ تعادل مایع در بدن در هماهنگی کامل با عمل دیگر یاخته‌ها در شرایط سخت خشکی می‌باشد، آنچه نبود آن در دیگر جانوران باعث مرگشان در همان شرایط می‌گردد.
کوهان برجسته شتر نیز یکی دیگر از بخش های مهم بدن اوست که در با شرایط محیطی هماهنگی کامل دارد. قبلا تصور می‌شد که کوهان محل اندوختن آب است، در حالی که می‌دانیم اینجا محلی برای اندوختن حدود پنجاه کیلوگرم
چربی با دو عمل کرد متفاوت می‌باشد.
یکی به عنوان
عایق گرما در
پرتو سوزان خورشید و دیگری اندوخته‌ای از
انرژی و
آب است. زمانی که
چربی می‌سوزد،
هیدروژن آزاد می‌گردد که با
اکسیژن موجود در هوا ترکیب شده و تولید آب می‌نماید، چیزی حدود 21 لیتر آب از 20 کیلوگرم چربی. این فرایند باعث ایجاد
گرمای فراوانی می‌گردد، که واکنش طبیعی آن تعریف می‌باشد، ولی نتیجه نهایی آن در بدن شتر ایجاد آب برای رفع تشنگی ، مخصوصا در سفر می‌باشد که این امر بخصوص در شتر به عنوان
حیوانی باربر بسیار حائز اهمیت است.
قدرت شتر
شتر در
کاروان بین 170 تا 270 کیلوگرم بار را با سرعتی معادل 4 – 5 کیلومتر در ساعت حمل می‌کند. در کاروان معمولی شتر پنج روز حرکت می‌کند، و پس از آن آب و غذا دریافت می‌کند. هر شتر می‌تواند هفت روز بدون آب و غذا کار کند، در حالی که اگر کار نکند نصف این مدت را می‌تواند تحمل کند .
فواید دیگر شتر
شتر به غیر از خاصیت باربری عرضه کننده یک رشته تولیدات مهم می‌باشد.
شیر آن بسیار چرب و پر از
مواد غذایی است.
گوشت آن خوراکی و از
پوست آن
کمربند ،
صندلی و لباس تهیه می‌کنند.
پشم آن برای تولید
فرش و
چادر و ار
پیخال کاملا خشک آن به عنوان
سوخت استفاده می‌گردد. به عبارت دیگر می‌توان گقت کمتر قسمتی از شتر وجود دارد که بی‌مصرف و دور انداختنی باشد و به همین جهت چندان شگفت انگیز نیست که
قبایل بادیه نشین تصور می‌کنند که شتر گرانبها ترین دارایی آنهاست.
گرانترین مورد استفاده شتر
نوع بهتر استفاده یا بهتر بگوییم استفاده نادرست از شتر در حمل
مواد مخدر و سایر کالاهای با ارزش مانند
سنگهای گرانبها و
طلا می‌باشد. این مواد را در کیسه‌های پلاستیکی قرار داده و به حیوان زبان بسته می‌دهند تا بخورد، در صورت عدم وجود
آشکارساز با اشعه ایکس در گمرک مربوطه که قادر به تشخیص باشد، این مواد را بعد ار عبور از مرز یه صورت دفع طبیعی و یا با کشتن حیوان ، به دست می‌آورند.
مباحث مرتبط با عنوان
