-=همچنانکه میدانیم و تاریخ نیز گواهی میدهد
قرآن کریم برای هدایت مردم در مدت بیست و سه سال توسط
وحی بر قلب
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نزول یافته که این نزول قرآن بر خلاف نزول سایر
کتب آسمانی که یکجا نازل شده است، بصورت یک آیه، یا دو آیه، یا بیشتر و کمتر بر اساس شرایط و اوضاع نازل میگردیده است.=-
تعریف شان نزول
شان نزول،
دانستن موجبات نزول آیات قرآنی است به تعبیر سادهتر همانگونه که میدانیم
قرآن بر اساس مرحله نزول تدریجی؛ بصورت تدریجی و در مناسبتهای گوناگون نازل گردیده است، بر این مبنا که اگر حادثهای پیش میآمد یا
مسلمانان دچار مشکلی میشدند یک یا چند آیه و احیانا یک سوره برای رفع مشکل نازل میگردیده، البته گاهی به شاننزول، اسبابالنزول نیز گفته میشود که اینها فرق چندانی با هم از لحاظ تعبیر ندارند، بلکه گاها شاننزول را اعم از سببنزول میدانند یعنی سبب اخص است شان اعم.
اهمیت شان نزول
آشکار است که آیات نازل شده در هر مناسبتی به همان حادثه نظر دارد. پس اگر اشکال در لفظ یا معنای آیه پدید آید، باید با شناخت آن حادثه رفع اشکال کرد، در نتیجه
برای دانستن معنی و تفسیر کامل هر آیه باید شاننزول آن مراجعه کرد علاوه بر این، فائدههای دیگری دارد که به شرح زیر است:
1- شناخت حکمت و فلسفه احکام و قوانین که در قرآن آمده.
2- بنابر گفته کسانی که مورد نزول را مخصص میدانند حکم را به همان مورد نزول آیه تطبیق دادن.
3- گاهی لفظ عام است ولی دلیل بر تخصیص آن اقامه میشود که اگر سبب نزول را بدانیم در غیر آن مورد آیه را تطبیق می کنیم.
4- واقف شدن بر معنی آیه و از میان رفتن شک و تردید، چرا که واحدی گفته شناسایی تفسیر آیهای جز با قصه و بیان نزولش ممکن نیست.
5- رفع توهم حصر از آیه.
6- شناختن نام کسی که آیه درباره او نازل شده.
جهت مطالعه بیشتر مراجعه شودبه
منابع
1-محمدباقر حجتی، پژوهشی در تاریخ قرآن کریم، دفتر نشر و فرهنگ اسلامی، چاپ چهاردهم سال 1378
2- عبدالرحمان سیوطی، الاتقان، مترجم سید مهدی حائری قزوینی، چاپخانه سپهر تهران، سال 1380
3- محمد هادی معرفت، تاریخ قرآن، ناشر سمت، چاپ دوم بهار 1377