زمینه های شکل گیری دولت صفویه

عصر صفویه یکی از شگفت انگیز ترین دوره های تاریخ ایران است. شکل گیری این سلسله در قالب یک دولت منسجم مذهبی – سیاسی، کی از طولانی ترین و پرجاذبه ترین فصول تاریخ ایران و اسلام است. برای اینکه پیروان این حکومت در مدت نه قرن تلاش و مبارزه توانستند دولتی تشکیل دهند که باعث تجدید هویت ایرانی اسلامی گردید. در بررسی حکومت ها پرداختن به زمینه ها و عناصر مهم شکل گیری حکومت، از مسائل مهم آن دولت به شمار می آید در مورد حکومت صفویه و بررسی ساختار آن دولت، گذشته از عناصر مذهبی-سیاسی- اجتماعی که تأثیر بسزایی در شکل گیری دولت داشتند، عوامل دیگری نیز در شکل گیری دولت صفویه همانند دولتهای دیگر مؤثر بوده. شاخصه هایی چون خاستگاه اولیه رهبراین صفوی – اصل و نسب و شجره خانوادگی آنان و سیر تحولی رهبران از ابتدای شکل گیری تا رسمیت یافتن حکومت، و بررسی اوضاع حاکمان و دولتهای معاصر آن دوره ( یعین 650 تا 907 ه. ) همه از مواردی است در بررسی زمینه های شکل گیر دولت صفویه مؤثر خواهد بود.

مراحل تحولی قدرت مذهبی – سیاسی رهبران صفوی تا رسمی شدن حکومت :
1.مرحله اول : زمینه های شکل گیری گروه طریقت صفوی ( از زمان شیخ صفی الدین تا شیخ صدر الدین )
2.مرحله دوم :تثبیت و استواری طریقت صفوی و گستردگی دایره نفوذ آن ( از شیخ صدر الدین تا سلطان جنید )
3.مرحله سوم : ایجاد تحول و دگرگونی در طریقت صفوی تغییر از یک گروه صرفاً مذهبی به نیروی مذهبی – سیاسی ( از سلطان جنید تا سلطان حیدر )
4.مرحله چهارم : دوره فترت موقت با مقدمه حکومت رسمی

1. خاستگاه و اصل و نسب و شجره خاندان صفوی
2.تاریخ تصوف و نقش آن شکل گیری این دولت
3.وضعیت حکومتهای هم زمان با فرایند شکل گیری حکومت صفویه

1.علت مهم بودن مسئله خاستگاه صفویان چه بود؟
2.چرا صفویان شجره خاندانی خود را به امامان شیعیان رساندند؟
3.علت اینکه طریقت مذهبی صفوی پس از اندکی رنگ سیاسی معنوی به خود گرفت چه بود؟
4.نقش دولتها و حکومتهای معاصر این دوره تا چه حد در شکل گیری دولت صفویه مؤثر بود؟
5.اهل اختصاص چه کسی بودند و چه نقشی در حکومت داشتند؟
6.اصطلاح قزلباش از چه زمانی رایج شد و به چه معنا بود؟