تعریف
حروف مقطعه حروفی هستند که در ابتدای بعضی از سوره ها آمده و به صورت
رمز می باشند.
حروف مقطعه در 29 سوره از 114 سوره قرآن آمده است. کل کلمات یا حروف مقطعه، 14 کلمه (یا حرف مثل ن) می باشد. و در بعضی از سوره ها به صورت تکراری آورده شده است.
حروف مقطعه
ردیف | حروف مقطعه | سوره | تلفظ
|
1 | الم | (البقره) (آل عمران)، (العنکبوت)، (الروم)، (لقمان)، (السجده) | الف، لام، میم
|
2 | المص | (الاعراف) | الف، لام، میم، صاد
|
3 | الر | (یونس)، (هود)، (یوسف)، (ابراهیم)، (الحجر) | الف، لام، را
|
4 | المر | (الرعد) | الف، لام، میم، را
|
5 | کهیعص | (مریم) | کاف، ها، یا، عَین، صاد
|
6 | طه | (طه) | طا، ها
|
7 | طسم | (الشعراء)، (القصص) | طا، سین، میم
|
8 | طس | (النمل) | طا، سین
|
9 | یس | (یس) | یا، سین
|
10 | ص | صلیاللهعلیهوآلهوسلم | صاد
|
11 | حم | (غافر)، (فصّلت)، (الزخرف)، (الدخان)، (الجاثیه)، (الاحقاف) | حا، میم
|
12 | حم عسق | (الشوری) | حا، میم، عَین، سین، قاف
|
13 | ق | (ق) | قاف
|
14 | ن | (القلم) | نون |
اگر کل حروف مقطعه را کنار هم گذاشته و حرف های تکراری را حذف کنیم 14 حرف باقی می ماند:
ا ح ر س ص ط ع ق ک ل م ن ه ی
و از ترکیب این 14 حرف جمله ی
صِراطُ عَلَیٍّ حَقٌ، نُمْسِکُهُ (راه علی علیهالسلام حق است و مابه دامن او چنگ می زنیم) بدست می آید.
تلفظ حروف هنگام قرائت
این حروف یک حرفی نوشته می شوند ولی هنگام تلفظ و خواندن 2 یا 3 حرفی خوانده می شوند.
حروفی که اسامی شان به
همزه ختم می شود مانند
راء، هنگام تلاوت در قرآن
بدون همزه تلفظ می شوند، لذا اسامی حروف مقطعه 2 یا 3 حرفی اداء می شود:
- دو حرفی: حا، را، طا، ها، یا.
- سه حرفی: الف، سین، صاد، عَین، قاف، کاف، لام، میم، نون.
- لازم به تذکر است که تمام قواعد تجویدی حروف اعم از ادغام، اظهار، اخفاء و احکام مد هنگام تلاوت این حروف رعایت می شود.
به علت
سکون لازم مظهر تمام حروف مقطعه ی 3 حرفی به اندازه
شش الف کشیده می شوند.
همچنین ببینید