ائمه طاهرین صلوات الله علیهم اجمعین از آن جا که به سعه و ضیق قلبها آگاهند، دستورات و توصیه های خود را هم به همان مناسبت صادر می کنند و به افراد گوناگون، دستورات متفاوتی میدهند، از دستورات و وصایای بلندی که امام باقر علیه السلام به جابر جعفی میفرماید، کرامت و بزرگواری و تقرّب جابر نمودار میگردد.
از جمله امام باقر علیه السلام در وصیتی به
جابر جعفی می فرماید: ای جابر، ترا به پنج چیز توصیه میکنم:
اگر به تو ظلم شد، ظلم نکن
اگر به تو خیانت کردند، تو خیانت نکن
اگر تو را تکذیب کردند، عصبانی مشو
اگر تو را مدح کردند، خوشحال مشو
اگر تو را بدگویی کردند، بی تابی مکن! ای جابر در آنچه از بدی هایت میشنوی، فکر کن! اگر دیدی آن بدی را داری، پس سقوط تو از چشم خدا مصیبت بارتر است از اینکه از چشم مردم بیفتی، و اگر دیدی آن بدی در تو نیست، پس بدون تحمّل رنجی به ثواب الهی رسیده ای.
قرآن ملاک خوبی و بدی:
بدان ای جابر! تو ولیّ ما نیستی و روحت با حقیقت ما وحدت پیدا نکرده مگر وقتی که اگر جمیع همشهریانت بگویند تو مرد بدی هستی، تو محزون نشوی و اگر هم بگویند تو مرد نیکی هستی، خوشحال نگردی، بلکه ملاک خوبی و بدی
قرآن است.
خود را به کتاب خدا عرضه کن! اگر راه قرآن را میروی و در آنچه امر به زهد میکند، زاهدی و به آنچه ترغیب میکند، مایلی و از آنچه میترساند، ترسانی، پس بشارت باد بر تو و ثابت باش که هر چه مردم بگویند، تو را ضرری نمی رسد، ولی اگر راه تو با راه قرآن مخالف بود، دیگر چگونه میخواهی خود را به گفتار مردم دل خوش کنی؟
ای جابر! با هوشیاری شدید از غفلت و بیخیری بپرهیز. . . و هنگام غلبه خواسته های نفس توقّف کن و از علم، راهنمایی بطلب! و با کوتاه کردن آرزوها، شیرینی زهد را دریاب. . . و برای راحت جان کار خود را صحیحاً به خداوند واگذار کن!. . . و زیاد یاد خدا کن در خلوت تا قلبت نرم شود و دائماً محزون باش تا قلبت نورانی گردد و گناهان گذشته را با شدّت پشیمانی و کثرت استغفار برگردان و با حُسن برگشت به سوی خداوند، خود را در معرض عفو و رحمت او قرار ده و در این راه از دعای همراه با خلوص کمک بگیر!. . .
عزت جاودانه:
جابر طلب کن عزت جاودانه را به میراندن طمع، و دفع کن ذلّت طمع را به عزّت نومیدی از مردم و طلب کن قطع امیدت را از مردم به همت بلند. . . و بدان هیچ علمی مانند طلب سلامتی نیست و هیچ سلامتی مانند سلامتی قلب نیست و هیچ عقلی مانند مخالفت هوای نفس نمی باشد. . .
هیچ فقری مثل فقر قلب نیست و هیچ غنایی مانند غنای نفس نیست هیچ قوّه و نیرویی مانند چیرگی برهوی و هوس نیست و هیچ نوری همانند نور یقین نیست. . . و هیچ مصیبتی بزرگتر از این نیست که گناه را کوچک و حقیر بشمری و به حالتی که در آن هستی راضی باشی. . . ای جابر تو را بر حذر میدارم از اینکه فرصتها را از دست بدهی و در ایتان اعمال نیک، کوتاه بیایی که آن جایگاه خسران و زیان است.
منابع: بحار الانوار، ج 78، ص 162، ح 1.
مراجعه شود به:
کرامات جابر بن یزید جعفی
