مقدمه
پستانداران متکاملترین
رده مهرهداران هستند. بدن این جانوران معمولا از مو پوشیده شده است و در پوست آنها غدد گوناگونی وجود دارد.
جمجمه آنها دارای دو گندل پس سری است. در آرواره آنها دندانهای جدا از هم وجود دارد ک در داخل حفرههای دندانی جای دارد. اندامهای حرکتی آنها برای راه رفتن ، بالا رفتن ، سوراخ کردن ، شنا کردن یا پرواز سازگار شده است. گرمای بدن منظم است و بنابراین خونگرم هستند. از
دوره تریاس تاکنون بودهاند و در حدود 2400 گونه زنده و تعداد زیادی
پستانداران سنگواره شناخته شده است. اکیدنه (Echidna) متعلق به
زیر رده پرتوتریا و راسته مونوترماتا میباشد.
راسته مونوترماتا
مونوترماتا یا
پستانداران تخمگذار ، لاله گوش خارجی ندارند. دندانها فقط در جانوران بالغ وجود دارد. دارای نوک شاخی هستند. لوله تولید مثل در دیواره پشتی لوله وازنشی همآوری باز میشود. بیضهها در داخل شکم جای دارند. اندام جفتگیری نر فقط اسپرم را هدایت میکند. زهدان و مهبل ندارند و غدد پستانی آنها نوک ندارد. مادهها تخمگذار هستند و در استرالیا وجود دارند.
مانند اورنی تورنکوس آناتینوس یا پهن پای نوک اردکی که در استرالیا شرقی و تاسمانیا زندگی میکند و بزرگی آن به 45 - 50 سانتیمتر میرسد. دارای نوک شبیه نوک مرغابی میباشد. دارای کیسههای گونهای داخلی است. پاهای آن دارای پردههای پهن است، دارای دمی شبیه بیدستر است. آبزی هستند و از
بیمهرگان آب شیرین تغذیه می نمایند. Tachyglosus دارای خارهای زیادی بر روی بدن میباشد و گونههای زیادی دارند و در استرالیا زندگی میکنند.
نوکی کشیده و باریک و استوانهای دارد. زبان قابلیت کشش دارد. بدن آنها از موها و خارهای خشن پوشیده شده است. اندامهای حرکتی آنها کوتاه است دارای 2 تا 3 انگشت مجهز به چنگال میباشد. شبها کارایی دارند. از
مورچههایی که در زیر سنگها پیدا میکنند تغذیه مینمایند. ماده یک تخم میگذارد و احتمال دارد آن را در کیسهای روی شکم حمل کند.
نحوه زندگی اکیدنه
اکیدنه نامی است که بر
مورچهخوار خارپشت نام نهادهاند. اکیدنه پنجههایی دراز و خرطومهای به شکل لوله دارد. بر پشتش هم خارهای کوتاه و سختی شبیه جوجه تیغی روییده است. اکیدنه مانند
پرندگان و
خزندگان جانوری تک مخرج است یعنی فقط یک سوراخ دارد که از آن هم پیشاب ، هم مدفوع و هم تخم خارج میشود. اکیدنه برای کاویدن زمین و برچیدن مورچه و حشرات دیگر به ابزار لازم مجهز است. چرا که این حشرات خوراک اصلی آن را تامین میکنند. اکیدنه در استرالیا و گینه جدید زندگی میکند.
پاهای کوتاه ولی نیرومند و مسلح به پنجههایی خمیده و دراز دارد. خرطومش نیز همچون لولهای دراز و باریک است. زبان چسبناک و دراز اکیدنه مانند یک کرم طوری از دهان به بیرون پرتاب میشود که حشرات بدان جذب شده و شکار میشوند. در فصل تخمگذاری از زیر شکم ماده اکیدنه کیسهای میآویزد که دهانهاش به سمت پشت جانور قرار دارد. به هنگام گذاردن تخم حیوان طوری خود را جمع و جور میکند که یک یا دو عدد تخم از سوراخ مقعدش مستقیم به درون کیسه هدایت میشود. اکیدنه تخمها را آنقدر با خود حمل میکند تا جوجهها از درونشان سر بر آورند. نوزادها در کیسه همچنان باقی میمانند تا به حد کافی رشد یابند.
سپس مادرشان آنها را در درون یک سوراخ زیر زمینی یا جایگاه امن دیگری پنهان میکند و خودش از پی یافتن خوراک میرود. اکیدنه به هنگام ترس از دشمن زمین را میکاود و خود را طوری در آن قرار میدهد که فقط پشت پر از خارش ، همچون سپر در برابر دشمن قرار میگیرد اکیدنه چنان در این کار مهارت دارد که میتواند ظرف مدت کوتاهی خود را بدین گونه استتار کند. اکیدنه گینه تقریبا به طول 70 سانتیمتر رشد میکند اما نوع استرالیایی آن اندکی کوچکتر است.
مباحث مرتبط با عنوان