ظاهراً نخستين عنصري اسـت كه در خانه مجاور
قـرار دارد ولي واقعيت آن اسـت كه بعـد از لانتانيم، نوبت پرشدن اوربيتالهاي
در 14 عنصر لانتانيد سر مي‌رسـد. آنگاه نوبت به اوربيتالهاي خالي
مي‌رسد. بدين ترتيب سري سوم عناصر واسطه پديد مي‌آيند.
نكته قابـل توجه آن اسـت كه شعاع اتـم و يون
نسبت به اتم و يون
، به طور چشمگير افزايش مي‌يابد و اين امر كاملاً منتظره است. ولي نكتة غير عادي آن است كه شعاع اتم و يون
كه در دورة بلند ششم است، نسبت به شعاع اتم و يون
، تغيير نكرده است! در صورتيكه مي‌دانيم كه در اين دوره نيز يك سطح يا لاية اصلي انرژي، اضافه شده و بر تعداد الكترونها و نيروهاي دافعه ميان آنها افزوده شده است!
در اينجا بايد به وجود نوعي " انقباض" در شعاع اتم و يون
توجه كرد. هرگاه شعاعهاي اتمي و يوني عناصر واسطه گروههاي ديگر مجاور اين سه عنصر را مقايسه كنيم، به نتايج مشابه مي‌رسيم. به همين دليل مي‌گوييم كه " انقباض لانتانيدي " در سري سوم عناصر واسطه كه به دنبال لانتانيم در تناوب ششم مي‌آيند، ديده مي‌شود.
نظام مشاهده شده در طول اين سري از عناصر آن است كه همگي آنها اوربيتالهاي پرشده
دارند (كه البته به موازات آنها 14 پروتون نيز در هسته دارند)، و همگي آنها مشمول پديدة انقباض لانتانيـدي مي‌باشند. علت انقباض لانتانيدي را بايد در پوشش ناقص الكترونهاي اوربيتالهاي
دانست. چنين پوشش ناقصي با شدت كمتر، در سري عناصر
نيز ديده مي‌شود. به تدريج كه از عنصر لانتانيم وارد سري 14 عنصري لانتانيد مي‌شويم و تا
پيش مي‌رويم، مي‌بينيم كه بار هسته و تعداد الكترونهاي
به ترتيب يك به يك افزايش مي‌يابد. اثر حائل يك الكترون
بر الكترون ديگر
به علت شكل " ناجور " اين الكترونها، خيلي كم است (كمتر از اوربيتالهاي
)، بنابراين، در هر نوبت از افزايش، بر مقدار بارهسته‌اي مؤثري كه به وسيله الكترون
احساس مي‌شود، افزوده مي‌گردد. و اين خود باعث كاهش حجم همه لايه متشكل از اوربيتالهاي
مي‌شود. پيدايش تدريجي اين مراحل متوالي از انقباض، خود به آشكار شدن انقباض كلي لانتانيدي منجر مي‌شود.
نظر بيفكنيم، مي‌بينيـم كه 
)،
) و 
