ابواسحاق ابراهیم بن ادهم بن منصور زید بن جابر بلخی از عرفا و زهّاد نیمه اول قرن دوم هجری از طبقه اول
صفویه به شمار می آید.
تولد او را حدود سال 100 هجری روایت کردهاند. وی از امیر زادگان
بلخ بود که متحول شده و قدم به دایره
سیر و سلوک نهاده بود. مورخین او را از اهالی قبیله
بنی عجل در قبیله بنی تمیم میدانند و نسب او از این جهت مهم است که این طایفه در التزام به تشیع مشهور بود و به همین دلیل اکثر مورخان ابراهیم ادهم را شیعه می دانند.
وی پس از ترک سلطنت ظاهری، رو به صحرا نهاد. به گفته عطار نیشابوری، پس از ترک بلخ به
نیشابور رفت و مدت 9 سال در غاری به عبادت و ریاضت پرداخت، سپس به
مکه رفت و مجاورت خانه خدا را برگزید، آنگاه به
شام رفت.
در برخی از منابع تاریخی آمده است که ابراهیم ادهم در مکه به خدمت
امام زین العابدین و
امام محمد باقر علیه السلام رسید و از برکات آنان بهره مند شد. بنا بر روایاتی، هنگامی که
امام صادق علیه السلام از کوفه عازم مدینه بود، ابراهیم نیز همراه جمعی از علما به مشایعت امام رفت.
اغلب مورخان تاریخ وفات او را سال 160 یا 161 قمری و قبرش را در
بغداد یا شام میدانند.
منابع :
دایره المعارف تشیع
دایرةالمعارف اسلامی
حلیه الاولیاء